HISTORIA RÓŻAŃCA ŚWIĘTEGO
Od wielu wieków Kościół przykłada wielką wagę do Różańca Świętego. Jest to wyraz chrześcijańskiej wiary inspirowany słowami Pisma Świętego. Na powstanie modlitwy różańcowej miał wpływ zwyczaj odmawiania przez mnichów Psałterza (150 psalmów). Nie wszyscy mnisi potrafili posługiwać się łaciną, stąd zamiennie odmawiano określoną liczbę „Zdrowaś” i „Ojcze nasz”. Pierwsze świadectwa takiej modlitwy sięgają roku 667 i dotyczą biskupa Ildefonsa z Toledo. Mnisi, aby się nie pomylić, odkładali 150 kamyków. Z biegiem lat kamyki zaczęto wiązać w całość, w czym można się doszukiwać genezy zewnętrznej formy różańca.
Pierwotnie różaniec nosił nazwę „Salutiones” – pozdrowienie. Potem zwano go „Psalterium”- od Psałterza czyli 150 psalmów. Używane na przełomie XIII i XIV wieku pojęcie „Rosarium” oznaczało ogród różany. Nazywano tak Matkę Bożą- jako jeden wielki ogród róż, czyli wszystkich cnót i łask. W licznych rymowanych wierszach maryjnych składających się z 50 lub 150 strof (zwrotek), które w nawiązaniu do 150 psalmów były nazywane psalteriami, stale powtarzanym zwrotem było: „witaj Różo”.
Odmawianie Psałterza Najświętszej Marii Panny czyli modlitwy złożonej ze 150 Zdrowaś i 15 Ojcze nasz, porównywano do ofiarowania Matce Bożej 150 róż, dlatego tę modlitwę nazwano wieńcem z róż czyli Różańcem.
Powstanie pobożności różańcowej jest związane ze Św. Dominikiem, który żył w XIII wieku w Hiszpanii. Św. Dominik był założycielem zakonu Ojców Dominikanów. Legenda głosi, że pewnego dnia Najświętsza Maryja Panna ukazała się św. Dominikowi. Trzymając różaniec powiedziała, że przez odmawianie różańca może nawrócić wielu niewierzących ludzi -"Jeśli więc chcesz zdobyć te zatwardziałe dusze i pozyskać je dla Boga, głoś mój Psałterz". Św. Dominik otrzymał za pośrednictwem Matki Bożej wskazania, by uszeregować główne prawdy Ewangelii dzieląc je na części i rozpowszechnić modlitwę różańcową na całym świecie. Dominik zgodnie z poleceniem Matki Bożej, głosił kazania i przeplatał je rozważaniem połączonym z odmawianiem różańca. W krótkim czasie dało się zauważyć wiele zmian na lepsze. Ludzie zaczęli wieść chrześcijańskie życie i porzucili swoje poprzednie złe obyczaje.
Św. Jacek Odrowąż to bezpośredni uczeń św. Dominika. Po spotkaniu z nim w Rzymie, św. Jacek wstąpił do zakonu Dominikanów. Św. Dominik pouczał go o roli Matki Bożej. Po powrocie do Krakowa św. Jacek szerzył cześć Maryi i uczył ludzi modlitwy różańcowej, dlatego mówi się, że przyniósł do Polski różaniec. Na obrazach często jest przedstawiany z różańcem w ręku.
Kolejne wieki przynoszą rozkwit modlitwy różańcowej, której znaczenie doceniają kolejni papieże, łącząc z tą modlitwą różne odpusty i przywileje.
Największym, a jednocześnie pierwszym historycznie udokumentowanym cudem różańcowym było zwycięstwo floty chrześcijańskiej w bitwie pod Lepanto. Wydarzenie to zadecydowało o przyszłości Europy, zaś modlitwę różańcową uczyniło modlitwą cenioną przez ludzi, propagowaną przez duchownych, przez papieży połączoną z odpustami. Od 1571 r. możemy mówić o ostatecznym ugruntowaniu się jednej formy modlitwy różańcowej.
Przed bitwą z wojskami tureckimi w 1571r. papież Pius V wezwał wszystkich katolików do modlitwy różańcowej. W dniu bitwy pod Lepanto –7 października- ukazała mu się Maryja ochraniająca swoim płaszczem katolików. Papież po zwycięstwie wojsk chrześcijańskich nad wojskami tureckimi ustanowił dzień 7 października świętem Matki Bożej Różańcowej. Papież Leon XIII w XIX wieku zalecił uroczyste odmawianie różańca przez cały październik.
Do rozpowszechnienia różańca przyczyniła się przede wszystkim sama Matka Boża. Niemal we wszystkich swoich ostatnich objawieniach Maryja trzymała w ręku różaniec i usilnie prosiła o jego odmawianie. Tak był np.: w Lourdes, w Gietrzwałdzie oraz w Fatimie.
W miejscowości Lourdes we Francji w 1858 r. Matka Boża ukazała się 18 razy ubogiej, wiejskiej dziewczynie, czternastoletniej Bernardecie Soubirous. Na tle groty Bernardeta zobaczyła Panią ubraną na biało, przepasaną niebieską szarfą. Na stopach miała złote róże, a w prawej ręce biały różaniec. Ta piękna Pani dołączyła się do Bernardety i wspólnie odmawiały różaniec. Prosiła Ona swoją małą przyjaciółkę, by powiedziała ludziom, aby pokutowali za swoje grzechy i modlili się. Podczas jednego z objawień na pytanie: kim jest, odpowiedziała, że jest Niepokalanie Poczęta. Od tamtego czasu wiele cudów wydarzyło się w Lourdes. Ludzie odmawiający tam różaniec proszą Matkę Bożą o pomoc i dziękują za otrzymane łaski.
13 maja 1917 r. w dolinie Cova da Iria (Fatima) ddziesięcioletniej Łucji, dziewięcioletniemu Franciszkowi i siedmioletniej Hiacyncie ukazała się Matka Boża (jesienią poprzedniego roku, kiedy dzieci pilnowały stada owiec, objawił im się anioł. Powiedział, by odmawiały modlitwę do Trójcy Przenajświętszej, Najświętszego Serca Pana Jezusa i Niepokalanego Serca Maryi, przepraszając za wszystkie grzechy i obojętność wiernych. Anioł ukazywał im się jeszcze dwukrotnie). Prześliczna Pani, jak Ją nazywały, trzymała w ręce różaniec z białych pereł. Objawień było sześć, od maja do października, w miesięcznych odstępach. Za każdym razem Matka Boża nakazywała dzieciom, by nabożnie i często odmawiały różaniec oraz pokutowały w intencji nawrócenia grzeszników. Ostatniemu z objawień (13 października) towarzyszyły niezwykłe zjawiska fizyczne, określane jako „cud wirującego słońca”. Widziało to kilkadziesiąt tysięcy ludzi. Prześliczna Pani przedstawiła się wówczas jako Matka Boża Różańcowa. Sprawiło to, że modlitwa różańcowa stała się jeszcze popularniejsza niż do tej pory.
Matka Boża powierzyła pastuszkom trzy tajemnice, które zostały przekazane papieżowi Piusowi XII przez Łucję. Dwie pierwsze tajemnice były znane od lat – zapowiadały II wojnę światową oraz narodziny i upadek systemu komunistycznego. Trzecia tajemnica mówiła o „biskupie w bieli, który upadnie po strzale z broni palnej”. 13 maja 1981 r., dokładnie w rocznicę pierwszego objawienia w Fatimie, podczas audiencji na Placu św. Piotra w Rzymie do papieża strzelał Turek Ali Agca. Wydarzenia te interpretowano, iż dla Ojca Świętego. było jasne, że przy życiu zachowała go macierzyńska ręka Maryi. Dlatego jeden z pocisków, który utkwił w papieskim samochodzie, Jan Paweł II przekazał biskupowi Fatimy, który umieścił go w koronie rzeźby Matki Bożej w fatimskim sanktuarium.
Dzisiejszy świat podzielony konfliktami, pełen zagrożeń, powinien w modlitwie różańcowej szukać pomocy. W czasie objawień Maryja za pośrednictwem dzieci wzywała świat, by nawrócił się do Boga i by w modlitwie różańcowej upraszał łaski dla zagrożonego złem świata.
JAN PAWEŁ II o różańcu
Modlitwę różańcową ukochał Św. Jan Paweł II. Często w jego rękach widzieliśmy różaniec, gdy modlił się za świat, za Kościół, za ludzi. W Watykanie 16 października 2002 roku ogłoszono List Apostolski papieża Jana Pawła II "Rosarium Virginis Mariae"- o Różańcu Świętym -skierowany do biskupów, duchowieństwa i wiernych naszego Kościoła. W tym liście Ojciec Święty podkreślił jak wielkim darem jest dla nas modlitwa różańcowa: „Ja sam również nie pomijałem okazji, by zachęcać do częstego odmawiania różańca. Od mych lat młodzieńczych modlitwa ta miała ważne miejsce w moim życiu duchowym. Różaniec towarzyszył mi w chwilach radości i doświadczenia. Zawierzyłem mu wiele trosk. Dzięki niemu zawsze doznawałem otuchy (...) różaniec - to modlitwa, którą bardzo ukochałem. (...) Ileż łask otrzymałem w tych latach (1978-2002) od Najświętszej Dziewicy poprzez różaniec”. Papież powtarzał za wielkim apostołem modlitwy różańcowej błogosławionym Bartłomiejem Longo, że w różańcu możemy widzieć „słodki łańcuch łączący nas z Bogiem”.
Papież Jan Paweł II w swoim liście ogłosił okres od października roku 2002 do października 2003 Rokiem Różańca, aby ludzie mogli w tym czasie odkryć pełne znaczenie modlitwy różańcowej. Jan Paweł II dodał też do różańca pięć tajemnic światła.
Papież Jan Paweł II pragnął, abyśmy w modlitwie różańcowej prosili przede wszystkim o tak potrzebny pokój na świecie, a także w naszym sercu, bowiem „różaniec ze swej natury jest modlitwą pokoju”, bowiem w niej kontemplujemy Chrystusa, który jest Księciem Pokoju i „naszym pokojem”. Różaniec jest także modlitwą pokoju „ze względu na owoce miłości miłosiernej, jakie rodzi”. Następnie, podkreśla Papież, że różaniec był zawsze modlitwą rodziny i za rodzinę, sprzyjał jej jedności. Jakże dzisiaj rodziny są zagrożone, ludzie nie potrafią ze sobą przebywać, rozmawiać, często czas na wspólną rozmowę zabiera nam telewizor. Ojciec Święty jest przekonany, że jeżeli będzie wspólna modlitwa różańcowa w naszych rodzinach, to rodziny takie pozostaną ze sobą zjednoczone, umocnią się we wzajemnej miłości i zgodzie. List Jana Pawła II zawiera także zachętę, aby w modlitwie różańcowej polecać Bogu i wstawiennictwu Maryi dzieci, ich drogi wzrastania, zachęcać dzieci do wspólnej modlitwy z rodzicami. Wówczas dzieci będą mogły dzięki tej modlitwie uniknąć wielu niebezpieczeństw, które na nie czyhają, jak narkotyki, rozpasany hedonizm, przemoc, bezsens i rozpacz.
Nie powinniśmy zaniedbywać tej modlitwy, powinniśmy być apostołami różańca, ufać w moc wspólnej modlitwy i obfitość łask Bożych upraszanych za pośrednictwem Królowej Różańca Świętego.
Ważniejsze daty z dziejów Różańca Świętego
Pocz. XIII w. - W połudn. Francji zwycięstwo nad albigensami łączone z podaniem o przekazaniu Różańca świętemu Dominikowi (1170 - 1221) przez Matkę Bożą.
2 poł. XV w. - Kartuzowi Henrykowi z Kalkaru przypisuje się oddzielenie 10 "Zdrowaś Maryjo" - modlitwą "Ojcze nasz".
1470 r. - Dominikanin Alan z Rupe posłuszny nadprzyrodzonej interwencji, zakłada pierwsze Bractwo Różańcowe we Francji.
1571 r. - Papież (dominikanin) św. Pius V przypisuje zwycięstwo pod Lepanto nad Turkami modlitwie różańcowej i ustanawia święto Matki Bożej Różańcowej, a wcześniej (1569) zatwierdza jednolitą formę różańca dla całego Kościoła (trzy części i piętnaście tajemnic).
ok. 1600 r. - Włączono do Różańca trzy wezwania: wiary, nadziei i miłości, symbolizowane trzema "Zdrowaśkami".
1858 r. - Matka Boża osiemnaście razy objawia się w Lourdes z Różańcem w ręku, ze śnieżnobiałych pereł, połączonych ze złotym łańcuszkiem zakończonym złotym krzyżykiem.
1883 r. - Papież Leon XIII ustanawia październik miesiącem szczególnej modlitwy różańcowej. Do Litanii Loretańskiej wprowadza wezwanie: "Królowo Różańca świętego, módl się za nami". Wydaje kilkanaście Encyklik o Różańcu.
1877 r. - Objawienie Matki Boskiej w Gietrzwałdzie, w Polsce: "Chcę abyście codziennie odmawiali Różaniec".
1917 r. - Różańcowe objawienia Matki Bożej w Fatimie: "odmawiajcie codziennie Różaniec". Rozkwit na świecie nabożeństw fatimskich.
1974 r. - Papież Paweł VI w Adhortacji apostolskiej Marialis Cultus, poświęca modlitwie różańcowej czternaście numerów (42-45). Dużo miejsca poświęca wspólnej modlitwie różańcowej w rodzinie.
1978-2004 r. - Papież Jan Paweł II w swoich przemówieniach na audiencjach generalnych (środowych), z okazji modlitwy Anioł Pański oraz podczas podróży misyjnych, ustawicznie zabiera głos na temat modlitwy różańcowej, potwierdza naukę swych poprzedników, podkreśla ewangeliczny, chrystologiczny, eklezjalny i maryjny charakter Różańca świętego; jego wymiar indywidualny, rodzinny i wspólnotowy, charakter modlitwy uwielbienia i dziękczynienia Bogu, przebłagania i zadośćuczynienia za grzechy, zachęca do modlitwy dzieci, młodzież i dorosłych, duchownych i świeckich.
Jak odmawaić Różaniec?
Warto przeczytać:
